Galatasaray Spor Kulübü (Galatasaray), merkezi İstanbul’da bulunan bir Türk futbol kulübüdür. Galatasaray SK, 20 Ekim 1905’te Ali Sami Yen ve Galatasaray Lisesi’ndeki öğrenci arkadaşları tarafından kuruldu. Yabancı oyuncuların İstanbul’da oynamasını izledikten sonra futbola aşık oldular. Planları haftada bir kez toplanıp futbol oynamaktı. Kulübün ismi tartışıldı, bazı koyunlar Gloria’yı (zafer), bazıları da Audace’i (cesaret) yendi ama Romalıları 2-0 yendiklerinde bütün Türkler “Sen Galata’nın Herrer’isin” diye bağırmaya başladılar ve böylece Takımın adı Galatasaray’dı.
Takım oluşturulduğunda futbol formasının renkleri kırmızı ve beyazdı ancak Osmanlı Devleti’nin politikası gereği bu renkleri kullanmalarına izin verilmiyordu. Ali Sami Yen renklerin alevli renklerde yani kırmızı ve parlak sarı-turuncu olmasını istedi. Ali Sami Yen, “Takımımızın üzerinde sarı-kırmızılı alevlerin parladığını hayal ettik ve bunun bizi galibiyet üstüne zafere taşıyacağını hayal ettik.”
Ali Sami Yen, 1905’ten 1919’a kadar 13 yıldan fazla, 1925’te ise kısa bir süre başkanlık yaptı. 1910’da Türkiye’nin ilk spor müzesi olan Galatasaray Müzesi’ni kurdu. Başkanlığı döneminde Galatasaray, yerel İstanbul ligini 6 kez kazandı.
Türkiye
Avrupa
Galatasaray, Şampiyonlar Ligi’nde de Milan, Manchester United, Real Madrid, Juventus, Liverpool gibi takımları yenerek iyi bir performans sergiledi. 2000-2001 ve 2012-2013 sezonlarında Şampiyonlar Ligi’nde çeyrek finale yükseldiler ve iki maçta da Real Madrid’e mağlup oldular.
Rakipler
Büyük üç
Galatasaray’ın en büyük rakip kulüpleri aynı şehirden Beşiktaş ve F.Bahçe’dir. Taraftarlar arasında artık din, sınıf farkı kalmıyor ama her maçın kendine has bir atmosferi ve dramı var. Maçlara haftalar kala heyecan artıyor.
Galatasaray 24 Türkiye lig şampiyonluğuyla rekoru elinde tutuyor. F.Bahçe 19 şampiyonluk kazandı (her ne kadar kulüp 28 şampiyonluk kazandığını iddia etse de) ve Beşiktaş 16 Türkiye şampiyonluğu kazandı (14 Süper Lig + 2 Türkiye Federasyon Kupası). 1959’dan bu yana hiçbir takım küme düşmedi. Kulüpler açısından en kötü ligi bitiren kulüpler, 1980-81’de F.Bahçe’nin 10’uncu, 1975-76’da Beşiktaş’ın 11’inci, 2021-22’de ise Galatasaray’ın 13’üncü bitirişi oldu.
Kupa sayısında Galatasaray üstünken, üç takım arasında oynanan derbilerde ise Fenerbahçe daha başarılı.
Bir rapora göre Türkiye’deki taraftarların yüzde 90’ı üç büyükleri destekliyor. Taraftar token platformu tarafından yapılan bir anket, Türkiye’deki 81 ilin 60’ında Galatasaray’a ezici bir destek olduğunu gösterdi. Asya yakasındaki rakibi F.Bahçe 17 ilde en fazla taraftara sahip olurken, Beşiktaş sadece Iğdır’da diğer kulüplerden daha fazla taraftara sahip oldu. Ankete göre taraftarların yüzde 37,6’sı Galatasaray’ı, yüzde 32,3’ü Fenerbahçe’yi, yüzde 20,8’i ise Beşiktaş’ı destekliyor.
Kıtalararası Derbi
Galatasaray ile F.Bahçe arasındaki maçlara kıtalararası derbi denir. Derbi “kıtalararası” olarak biliniyor çünkü Galatasaray ve Fenerbahce sırasıyla İstanbul’un Avrupa ve Asya bölgelerinden gelen iki büyük Türk takımı.
Takımlar arasındaki maçlar, her iki kulübün de Türk futbolunda elde ettiği başarı, maçların yoğunluğu ve iki takım arasındaki büyük nefret nedeniyle Türkiye’nin en büyük, uluslararası futbolun en büyük maçlarından biri olarak kabul ediliyor. Yerleşimler bir asırdan fazla bir süredir varlığını sürdürüyor. Futbol holiganlığı son yıllarda taraftarlar arasında koltuk kırma, küfür, kavga, havai fişek ve sokak isyanlarına kadar yaygın bir olgudur. Nefret o kadar yoğun ki, İstanbul’un çeşitli bölgelerinde ve Türkiye’nin birçok yerinde, özellikle çatışmalardan önce ve sonra çok sayıda şiddet olayı yaşandı.
Tarih
Galatasaray ile F.Bahçe arasında oynanan ilk maç, 17 Ocak 1909 Pazar günü oynanan hazırlık maçıydı. Maç, bugün Şükrü Saracoğlu Stadı’nın bulunduğu Papazın Çayırı Stadı’nda oynandı. Maç Galatasaray’ın 0-2’lik üstünlüğüyle sona erdi. F.Bahçe’nin ilk galibiyeti 4 Ocak 2914’te İstanbul Ligi 4. turunda Galatasaray’a 4-2 yenilmişti.
21 Eylül 2003’te iki kulüp, 71.334 kişilik rekor seyirci önünde 2-2 sona eren Süper Lig karşılaşmasını oynadı. Galatasaray bu sezon kendi sahasındaki maçlarını Olimpiyat Stadı’nda oynadı.
Kulüpler arasındaki en büyük resmi olmayan galibiyet ise 12 Şubat 1911’de Galatasaray’ın 7-0’lık galibiyetiyle geldi. Ancak bu maçtan sadece Galatasaray anılıyor. Tarafsız üçüncü taraf kaynakların bulunmaması nedeniyle, kavganın kadroları ve ayrıntıları tartışmalı ve bu olayın neredeyse hiç tanığı olmadığı için tam olarak doğrulanamıyor.
Modern zamanların en büyük galibiyeti, 6 Kasım 2002’de Şükrü Saracoğlu Stadı’nda Galatasaray’ı 6-0 yenen Fenerbahce’nin oldu. Gollerin dördü, F.Bahçe’nin tek kişi mağlup olmasıyla atıldı. Kendi sahasında derbilerde nadiren mağlup olan F.Bahçe, Şükrü Saraçoğlu Stadı’nda Galatasaray’a yenilmeden 20 yılda 23 maça çıktı. 22 Aralık 1999’dan, F.Bahçe’nin 1-3 mağlup olduğu 23 Şubat 2020’ye kadar yenilmediler. Max Kruse, F.Bahçe’yi öne geçirdi ancak Ryan Donk, Falcao ve Henry Onyekuru’nun attığı üç golün ardından lanet bozuldu.
Kültür
Türkiye’nin en büyük iki kulübü arasındaki rekabetin kökeni bazı sosyal, kültürel ve bölgesel farklılıklara dayanıyor. Galatasaray, 1905 yılında Beyoğlu ilçesinde Galatasaray Lisesi öğrencileri tarafından kuruldu. Türk futbolunun ilk yıllarında Galatasaray, İstanbul’un Fransız etkisindeki üst sınıf toplumunun klasik temsilcisi olarak görülüyordu.
Öte yandan Fenerbahce, 1907 yılında Kadıköy semtinde orta sınıf Müslüman erkekler tarafından kuruldu. Fenerbahçe halkın kulübü olarak biliniyordu ve işçilerin temsilcisi olarak görülüyordu. 70’li yıllarda F.Bahçe ülkenin yüzde 60’ı tarafından desteklenirken, Galatasaray hâlâ İstanbul’un üst sınıf toplumu tarafından güçlü bir şekilde destekleniyordu. Galatasaray, kulübün 1987’den itibaren yükselişe geçip, özellikle 1990’lı yıllarda F.Bahçe’nin gücüne yetişmeye başlaması ve 2000’de UEFA Kupası ve UEFA Süper Kupası’nı kazanmayı başarmasıyla iki kulüp arasındaki farkı kapatmayı başardı.
Taraftar kitleleri arasındaki sınıf farklılıkları yavaş yavaş ortadan kalktı ve bir zamanlar iki kulübü ayıran sosyal uçurum da silindi. Günümüzde her iki kulübün de tüm sosyal sınıfları temsil eden taraftar kitleleri var.
1934’teki isyanlar
23’üncü Cuma Şubat 1934, Taksim Stadı’nda oynanan ve Galatasaray’la oynanan sözde hazırlık maçında beklenmedik isyanların çıktığı gündü.
Her iki takım da kazanmak istiyordu ancak kötü müdahaleler nedeniyle oyun birçok kez durduruldu. Sahadaki yüksek sıcaklık, tribünlerde de yüksek sıcaklıklara neden oldu. Maç sahada büyük bir arbedeyle sona erdi ve hakemin maçı durdurmaktan başka çaresi kalmadı. Daha sonra kulüpler arasındaki hazırlık maçları sona erdi. Milliyet gazetesi karşılaşmayı şu sözlerle aktardı: “Seyirciler futbol izlemeye gelmedi”.
Türk futbolunun profesyonelleşmesi
Ülke çapındaki profesyonel lig (bugün Süper Lig olarak biliniyor), UEFA’nın 1954’te kurulmasından birkaç yıl sonra, 1959’da kuruldu. Türk futbolunun en üst profesyonel ligidir ve ülkedeki en popüler spor müsabakasıdır.
1959 Millî Lig, Türkiye’de profesyonel ligin ilk sezonunun adıdır. Lig, Türk bayrağının renkleri olan Kırmızı Grup (Kırmızı Grup) ve Beyaz Grup (Beyaz Grup) olmak üzere iki gruba ayrılan on altı kulüpten oluşuyordu. ‘
Eleme aşamaları 1958’de yapıldığı için ilk sezon 1958-59 yerine 1959 takvim yılında gerçekleşti. Final, her grubun galipleri arasında oynanan iki maçtan oluşuyordu. Kulüplerin kazananı belirlemek için buluştuğu kırmızı grubu Galatasaray, beyaz grubu ise Fenerbahce kazandı. İlk maçı Metin Oktay’ın attığı golle Galatasaray 1-0 kazanırken, rövanş maçını ise F.Bahçe 4-0 kazanarak şampiyon oldu.
Graeme Souness bayrağı olayı
Galatasaray’ın F.Bahçe karşısında kupa finaline çıktığı 1995-96 sezonunda, F.Bahçe’nin rahatlıkla kazanması bekleniyordu. Ancak Galatasaray, Ali Sami Yen Stadı’nda oynanan ilk maçta Dean Saunders’ın penaltı vuruşunda attığı golün ardından F.Bahçe’yi mağlup etti. İkinci maçta normal süre sonunda maçın tek golünü Aykut Kocaman’ın (Fenerbahçe) atması üzerine maç uzatmalara gitti. Uzatma dakikalarında Dean Saunders, Galatasaray’ı tercih etti.
Galatasaray Teknik Direktörü Graeme Souness, maçın ardından büyük bir Galatasaray bayrağı alarak sahanın ortasına dikti. Souness’e göre bunu F.Bahçe antrenörünün hakareti sonucu yaptı.
Bayrak olayından 27 yıl sonra, Galatasaray’ın 2022-23 sezonundaki lig şampiyonluğu kutlamaları sırasında Ali Sami Yen’e girdi. Galatasaray, F.Bahçe ile evinde oynadığı son maçın ardından kupayı kaldırdı. Maç sonrası gösteriye Graeme Souness de katıldı ve sahada Galatasaray bayrağını dalgalandırdı.
Sulu derbi
19 Mayıs 2007’de Fenerbahçe, lig şampiyonu olan Ali Sami Yen’i ziyaret etti. Galatasaray taraftarlarının sahaya attığı binlerce plastik su şişesi, işaret fişeği, stadyum koltuğu ve diğer malzemeler nedeniyle maça “su derbisi” adı verildi. Hakem maçı durdurdu ancak kısa bir aradan sonra maç yeniden başladı. Maçı F.Bahçe 1-2 kazandı.
Bıçaklama
13 Mayıs 2013’te bir F.Bahçe taraftarı, kulüpler arasındaki maç sonrası defalarca bıçaklanarak öldürülmüştü. 19 yaşındaki taraftar ve arkadaşı, maç sonrası evine giderken Galatasaray taraftarlarının saldırısına uğradı. Şükrü Saraçoğlu Stadı’nda oynanan karşılaşma, F.Bahçe’nin 2-1’lik galibiyetiyle sona erdi.
Galatasaray-Beşiktaş rekabeti
Galatasaray ve Beşiktaş Türkiye’nin en başarılı ve popüler kulüplerinden ikisidir. Her iki kulüp de İstanbul’un Avrupa yakasında bulunuyor ve yurt içi ve yurt dışı maçlarda kendilerini takip eden taraftar kitlelerine sahip. Beşiktaş, Beşiktaş Belediyesi’nde, Galatasaray ise Galatasaray İlçesi’nde kuruldu. Her iki kulüp de doğal olarak desteklerinin çoğunu kendi şehirlerinden alıyor ancak desteğin önemli bir çoğunluğunu Türkiye’nin geri kalanından alıyor.
Futbol holiganlığı, son yıllarda taraftarlar arasında koltuk kırma, küfür, kavga, havai fişek ve sokak isyanlarına kadar çok yaygın bir olgudur. Beşiktaş taraftarları şarkı söyleme destekleriyle tanınıyor ve Avrupa’nın en öfkeli taraftarları arasında yer alıyor. Galatasaray taraftarları da çok iyi tanınıyor ve şarkılarıyla Beşiktaş taraftarına benziyor.
Her iki kulüp de Türkiye’nin en başarılı futbol kulübü unvanı için birbirleriyle yarışıyor. Galatasaray, Beşiktaş’ın 35 şampiyonluğuna kıyasla 59 resmi şampiyonluk kazanarak ikisinden daha başarılı olanıdır.
Kulüpler arasında oynanan ilk maç 22 Ağustos 1924’te İstanbul Ligi maçıydı. Maç Taksim Stadı’nda yapıldı ve Beşiktaş’ın 2-0 üstünlüğüyle sona erdi. Galatasaray, Beşiktaş’a karşı ilk galibiyetini, 31 Temmuz 1925’te Beşiktaş’ın İstanbul Ligi yarı finalinde 6-1 mağlup olmasıyla elde etti.
Ali Sami Yen
Galatasaray, İstanbul’da stadyum bulunmadığı için kurulduktan sonra farklı zeminlerde oynadı. 1921 yılında ilk stadyum olan “Taksim” stadyumu inşa edildi. Galatasaray, Taksim Stadı’nın yıkıldığı 1940 yılına kadar burada oynadı. Galatasaray, büyük ve modern bir stadyum inşa etme kararı aldı. Ancak İkinci Dünya Savaşı sırasında yaşanan zorluklar nedeniyle inşaat 20 yılı aşkın bir süre ertelendi. Bu arada İnönü Stadı’nda da oynadılar.
20 Aralık 1964 Ali Sami Yen Stadı açıldı. Adını kurucusu Ali Sami Yen’den almıştır. 1964 yılında stadyumun kapasitesi 35.000’in üzerindeydi. Daha sonra güvenlik iyileştirmeleri ve zorunlu koltuklar nedeniyle bu sayı 25.000’i aldı. 1999 yılında stadyum bir depremden etkilendi, bu da daha sonra bir tribünün yıkılması ve yenisinin dikilmesi anlamına geliyordu.
Ali Sami Yen güzel atmosferi ve atmosferiyle tanınıyordu. Hem Türk hem de Avrupa takımlarının gelmesiyle meşhur bir stadyumdu. Rakip takımların oraya ulaşmasını cehenneme gitmeye benzeten Galatasaray taraftarları, stadyumu ziyaret edenleri korkutmak ve iğrendirmek amacıyla “Cehenneme hoş geldiniz” yazılı pankartlar taşıdı.
2007 yılında Galatasaray’ın yeni ana salonu olacak Ali Sami Yen Spor Kompleksi’nin inşaatına başlandı. 15 Ocak 2011’de tamamlandı. Galatasaray, son maçını 11 Ocak 2011’de Ali Sami Yen’de oynadı ve kupada Şekerspor ile karşılaştı. Kısa süre sonra stadyumun yıkımına başlandı.
Ali Sami Yen Spor Kompleksi
15 Ocak 2011’de Galatasaray’ın yeni iç sahası Ali Sami Yen Spor Kompleksi tamamlandı. Adını 2021 yılına kadar Türk Telekom Arena (resmi adıyla Ali Sami Yen Spor Kompleksi – Türk Telekom Arena Stadyumu) olarak almıştır.
2021 yılında isim haklarını Nef aldı ve iki yıl boyunca Nef Stadion (resmi adıyla Ali Sami Yen Spor Kompleksi – Nef Stadyumu) adı verildi. 2023 yılında hakları Rams Global aldı ve stadyumun adı artık Rams Park (resmi adıyla Ali Sami Yen Spor Kompleksi – Rams Park).
Rams Park’ın 52.650 kişilik kapasitesi bulunmaktadır. Recep Tayyip Erdoğan, 15 Ocak 2011’de Galatasaray taraftarlarının yoğun protestolarına rağmen stadyumun açılışını yaptı. Galatasaray, hazırlık maçında Ajax ile karşı karşıya geldi ve açılış maçı 0-0 sona erdi.
Rams Park, Türkiye’de 2016 Avrupa Şampiyonası’nda kullanılmak üzere UEFA tarafından onaylanan ilk stadyum oldu. Galatasaray, stadyumda oynadığı ilk sezon olan 2011-12 sezonunda Süper Lig’i kazandı. 18 Mart 2011’de Galatasaray, F.Bahçe ile karşılaştığı maçta ses seviyesinde dünya rekoru kırdı. Taraftarlar 131,76 desibellik bir bağırışa sahip oldu ve bu, bir spor stadyumunda dünyanın en yüksek bağırışı olarak Gunies’in rekorlar kitabına girdi.
Ali Sami Yen Spor Kompleksi – Rams Parkı hakkında daha fazlasını okuyun
UltrAslan
UltrAslan er kjent for sin kreative koreografi og bruk av bluss. Etter at en derby-kamp mot Fenerbahçe ble avbrutt på grunn av bruk av over 3000 bluss, ble bruk av bluss fullstendig forbudt i de tyrkiske ligaene, med innføring av strenge bøter for lovbrudd.
I motsetning til mange andre europeiske fangrupper, har ultrAslan, selv om de er patriotisk, generelt en apolitisk karakter. De er ganske kritisk til klubbledelsen, og har stor innflytelse på overgangspolitikken til klubben. UltrAslan avstår strengt enhver økonomisk støtte eller levering av gratisbilletter fra klubben, og finansieres av donasjoner fra medlemmer samt ved salg av egenproduserte artikler. I likhet med andre Ultra-grupper i Europa er de imot kommersialisering av fotball.
